Vấn đề bón phân cho cây mai không phải là một kỹ thuật đơn giản, vì nó liên quan đến nhiều mặt như nhu cầu dinh dưỡng của cây trong từng giai đoạn, tình trạng phát triển, chủng loại, độ tuổi... Nếu bón phân không đúng thì chất lượng và hiệu quả của phân đốivới cây không tác dụng, mà đôi lúc còn làm cho cây phát triển mất cân đối, dễ bị nhiễm bệnh hoặc bị chết cây. Trước hết, cần phải dựa vào giai đoạn phát triển của cây mà bón cho đúng. Đối với cây mai có ba giai đoạn phát triển cụ thể và ảnh hưởng lẫn nhau trong suốt chu kỳ phát triển:

- Giai đoạn hồi phục và phát triển: là thời điểm đầu năm, thông thường sau môt mùa ra hoa, cây đã trút hết dinh dưỡng cho việc tạo hoa, hoặc những cây mới được bứng trồng ở cuối năm trước thì trong giai đoạn này cây đang ra chồi mới. Lúc này, cây cần một lượng dinh dưỡng để phục hồi lại cành nhánh mới, tạo ra sinh khối mới, do đó cây cần rất nhiều đạm trong quá trình sinh trưởng. Đây là giai đoạn hồi phục và phát triển mạnh của cây mai, nếu cung cấp đủ dinh dưỡng cây sẽ phát triển tốt, thì các giai đoạn sau sẽ bảo đảm cho cây phát triển thuận lợi.

Xem thêm Hoa mai vàng ngày tết và ý nghĩa hoa mai vàng trong cuộc sống

Từ tháng 2 đến tháng 5, nên dùng các loại phân hữu cơ hoai mục như phân cá, bánh dầu, phân hữu cơ sinh học... Phối hợp các loại phân hóa học có hàm lượng đạm cao để bón cho cây mai.

Đối với những cây có bộ rễ kém phát triển, có thể dùng phân bón qua lá để hỗ trợ thêm cho mau hồi phục. Vì bộ rễ lúc này rơi vào tình trạng hoạt động yếu do bị cắt xén, nên khó hấp thụ được phân bón qua rễ.

- Giai đoạn làm nụ: bắt đầu vào giữa năm, từ tháng 6 đến tháng 9. Từ tháng 6, bộ lá cây mai đã thành thục và sung mãn, bộ lá nhiều và xanh sậm, nụ hoa đã bắt đầu phân hóa và hình thành ở giai đoạn này. Nếu được nuôi dưỡng tốt, lúc này cây mai đã tượng nụ tương đối rõ.

Trong giai đoạn này, cây cần nhiều dinh dưỡng để tạo nụ, tuy nhiên nhu cầu về lân trong giai đoạn này cao hơn. Đầy đủ lân sẽ giúp cho cây hình thành đầy đủ kích tố tạo nụ, nụ sẽ nhiều về số lượng và sẽ thành thục tốt.

Tìm hiểu thêm Cách kích nụ hoa mai như thế nào , có nên sử dụng thuốc kích nụ mai?

Bên cạnh đó, vào thời điểm này, ở miền Nam thường là mùa mưa, độ ẩm cao, làm cho cây mai dễ bị nhiễm bệnh. Khi cung cấp đủ lân cho cây mai hệ thống rễ phát triển mạnh, nó sẽ giúp cây hấp thu lượng đạm tốt hơn, làm cho bộ lá dầy cứng, cây khỏe, khả năng chống chịu sẽ cao và cây ít bị nhiễm bệnh.

Nếu bón thừa đạm và thiếu lân ở thời điểm này cây sẽ dễ bị nhiễm bệnh, dẫn đến bộ lá sẽ rụng sớm vào cuối năm, đưa đến tình trạng hoa sẽ nở sớm trước Tết. Ở giai đoạn này, nên bổ sung cho cây thêm một ít phân hữu cơ, nếu có phân lân hữu cơ vi sinh vật là tốt nhất, cũng có thể hỗ trợ thêm một lượng phân hóa học NPK có hàm lượng lân cao.

- Giai đoạn làm bông tết: Từ tháng 10 âm lịch trở đi, nếu nuôi trồng đúng thì bộ lá mai gần như ngừng sinh trưởng, bộ lá lúc này đã già và dễ rụng. Cây không phát ra những đợt lộc mới nữa, chuẩn bị bước vào giai đoạn trổ hoa.

Xem thêm Hướng dẫn cách chọn mai , giống mai vàng đẹp chưng tết

Lúc này, bộ lá già đã làm xong nhiệm vụ của nó và chuẩn bị rụng. Trước khi rụng, chất dinh dưỡng trong lá sẽ hồi trả lại cho cây, để nuôi cho nụ thành thục. Do đó trong giai đoạn này không nên bón phân nhiều đạm cho cây mai, dễ làm cho cây phát ra những đợt lộc mới. Khi những lá non phát triển, nó sẽ ức chế quá trình thành thục của nụ hoa, làm cho nụ thành thục không đều, kết quả là hoa sẽ nở không rộ và không đều vào những ngày Tết.

Để giúp cho cây thành thục đều trong giai đoạn này, cần phải bón hỗ trợ kali cho cây. Kali sẽ làm cho cây già và thúc đẩy nụ hoa thành thục đều, quá trình phát dục của cây diễn ra tốt hơn, hoa sẽ nở rộ, thắm màu và lâu tàn.

* Sau đây là một ví dụ giới thiệu để tham khảo dựa trên kinh nghiệm bón phân của nhà vườn cho một cây mai đươc trồng trong chậu có kích thước 0.8m, đường kính gốc cây từ 4 - 6cm, chiều cao 1.5 - 1.8m, đường kính tán lá 0.8 - 1m. Cây đang sinh trưởng và phát triển tốt, không bị suy yếu và bị bệnh. Chất trồng đã có bón lót phân hữu cơ:

- Lần 1: từ tháng 1 đến tháng 5: khoảng 300g bánh dầu (hoặc Dynamic, phân cá, phân hữu cơ đậm đặc...) ngâm vào nước sau đó trước khi tưới cho cây mai, nhà vườn thường trộn thêm NPK có hàm lượng N cao từ 30 - 50g quậy đều và tưới cho cây.

Trong thực tế, với liều lượng trên nhưng thông thường nhà vườn lại chia nhỏ ra để bón thành hai ba đợt trong đợt bón đầu năm, với cách bón như thế cây sẽ không bị hấp thu phân nhanh, cháy rễ và cây hấp thu lượng phân bón hiệu quả hơn.

- Lần 2: từ tháng 6 đến tháng 9: khoảng 200g bánh dầu (hoặc Dynamic, phân cá, phân hữu cơ đậm đặc...) Phân NPK từ 30 - 50g có hàm lượng P cao (DAP).

Cách sử dụng cũng như làn 1, lượng phân cũng được chia nhỏ và bón thành nhiều lần để giúp cho cây hấp thụ phân một cách dễ dàng và hiệu quả.

- Lần 3: từ tháng 10 trở đi, lần này lượng phân cần từ 20 - 30g sunfat kali hay Clorua kali. Cũng có thể là nitrat kali để bón thêm cho cây còn yếu và nụ nhỏ.

Lưu ý cho đến trước khi lảy lá khoảng 10 - 15 ngày thì ngưng bón phân hoàn toàn không để cho cây phát ra những đợt lộc mới.